Nguồn gốc và sự tiến hoá Oberon_(vệ_tinh)

Oberon được cho rằng đã hình thành từ một đĩa bồi tụ hay phụ tinh vân; một đĩa khí và bụi tồn tại quanh Sao Thiên Vương một thời gian sau khi nó được hình thành hoặc được tạo ra từ một va chạm khủng khiếp mà rất có thể đã khiến trục Sao Thiên Vương nghiêng mạnh.[34] Thành phần chính xác của phụ tinh vân vẫn chưa rõ; tuy nhiên, khối lượng riêng tương đối cao của Oberon và các vệ tinh khác của Sao Thiên Vương so với vệ tinh của Sao Thổ chỉ ra rằng chúng có lượng nước tương đối ít.[Ghi chú j][6] Số lượng đáng kể nitơcarbon có thể tồn tại ở dạng carbon monoxit và N2 thay vì amoniac và mêtan.[34] Các vệ tinh được hình thành từ một phụ tinh vân sẽ chứa ít băng hơn và có nhiều đá hơn, giải thích tại sao khối lượng riêng của chúng cao hơn.[6]

Sự bồi tụ của Oberon có lẽ đã diễn ra trong hàng ngàn năm.[34] Sự va chạm kèm theo bồi tụ đã nung nóng mặt ngoài vệ tinh.[35] Nhiệt độ tối đa khoảng 230 K đạt đến độ sâu 60 km.[35] Sau khi kết thúc quá trình hình thành, phần dưới bề mặt bị nguội đi, trong khi phần bên trong Oberon bị nung nóng do sự phân rã các nguyên tố phóng xạ có trong các lớp đá của nó.[6] Lớp cận mặt đang nguội đi thì co lại, trong khi phần bên trong lại nở ra. Điều này dẫn đến các nứt vỡ trên bề mặt Oberon. Hệ thống các hẻm núi ngày nay có thể đã hình thành từ quá trình này, vốn kéo dài trong khoảng 200 triệu năm,[36] ngụ ý rằng mọi quá trình hoạt động nội sinh đều đã kết thúc từ hàng tỉ năm trước.[6]

Sự nung nóng do bồi tụ cùng với việc các nguyên tố phóng xạ tiếp tục phân rã có lẽ đủ mạnh làm tan băng[36] nếu tồn tại thêm một số chất chống đông như amonia (ở dạng ammonia hydrat) hay một số loại muối.[22] Sự tan băng tiếp diễn có thể dẫn đến việc tách biệt băng khỏi đá và hình thành lõi đá bao phủ bởi lớp phủ băng. Một lớp nước lỏng ('đại dương') giàu ammonia hòa tan có thể đã hình thành giữa lớp đá và lớp băng.[22] Điểm eutecti của hỗn hợp lỏng này vào khoảng 176 K.[22] Nếu nhiệt độ hạ xuống thấp hơn thì đại dương này hiện nay có thể đã bị đóng băng. Sự đóng băng của nước có thể dẫn đến sự nở ra của phần bên trong, và nó có thể góp phần vào sự hình thành các địa hào giống như hẻm núi.[27]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Oberon_(vệ_tinh) http://www.britannica.com/EBchecked/topic/423713 http://www.infoplease.com/ipa/A0004478.html http://lasp.colorado.edu/~espoclass/homework/5830_... http://adsabs.harvard.edu/abs/1788RSPT...78..364H http://adsabs.harvard.edu/abs/1798RSPT...88...47H http://adsabs.harvard.edu/abs/1851AJ......2...70L http://adsabs.harvard.edu/abs/1851MNRAS..12...15L http://adsabs.harvard.edu/abs/1852AN.....34..325. http://adsabs.harvard.edu/abs/1949PASP...61..129K http://adsabs.harvard.edu/abs/1986Sci...233...43S